تأثیرات روانشناختی مدرنیته

[vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1549086157121{margin-bottom: 0px !important;}”]

مدرنیته چیست؟

قبل از هر چیز بیایید تعریفی برای مدرنیته ارائه دهیم. مدرنیته یعنی نوگرایی و توجه به پدیده‌های مدرن و روز دنیا. مدرنیته البته از لحاظ تاریخی آنچنان هم نو و تازه نیست! در حدود چهار سده است که مدرنیته بروز کرده یعنی از اوایل دوره رنسانس در غرب. مدرنیته پدیده‌ای است که در واقع ابعاد مختلفی از زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مدرنیته نقطه تقابل سنت است در واقع در مدرنیته اصل توجه بر انسان است و تلاش برای تعالی مادی در انسان صورت می‌گیرد. هر چیزی که دست و پای آزادی عمل انسان را بگیرد از دید مدرنیته محکوم به فناست.
مدرنیته تا جایی سودمند است که افراط و تفریط در آن صورت نگیرد. افراط در آن باعث بروز تفکرات اومانیسمی و ماتریالیسمی می‌شود. تفکراتی که باعث عقب‌ماندگی معنوی افراد می‌شوند. در مقابل تفریط و نادیده گرفتن مدرنیته باعث بروز تعصبات جاهلانه‌ای می‌شود که انسان را از زندگی کردن می‌اندازد و باعث عقب‌ماندگی وی در زندگی خواهد شد.

تأثیرات فردی

مدرنیته بر همه ابعاد زندگی افراد تأثیر دارد. انسان امروزی انسانی تکامل یافته از لحاظ عقلی است و هیچ چیز را بدون دلیل و مدرک و استدلال نمی‌پذیرد. مدرنیته در واقع یک سبک جدید زندگی است و قاعدتاً نیازمند کلنجارهای فکری برای پذیرش این سبک است.[/vc_column_text][mk_image src=”http://www.omidanhozoor.com/wp-content/uploads/2019/01/unnamed-file-40.jpg” image_size=”full” align=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1548832967543{margin-bottom: 0px !important;}”]

اثرات روانی مدرنیته

روان یک انسان یا همان بعد روحانی و ناخودآگاه انسان دائماً تحت تأثیر رفتارهای ماست، به علاوه به رفتارهای ما نیز واکنش نشان می‌دهد. برای بررسی اثرات مدرنیته بر این بعد انسان و بررسی نتایج روانشناختی و رفتاری آن باید ابتدا بررسی کنیم مدرنیته شامل چه رفتارهایی می‌شود؛ سپس به فراخور آن رفتار به بررسی فیدبک‌ها و و تأثیرات آن (مثبت یا منفی) بر روی بعد مورد بررسی، بپردازیم.
یکی از زمینه‌هایی که مدرنیته آن را توسعه داد، استفاده از تکنولوژی در زندگی است. قبل از موج مدرنیته تکنولوژی محدود بود و استفاده از آن محدودتر، چرا که دراختیار همه افراد قرار نداشت. حال که تکنولوژی توسعه یافته و در اختیار آحاد مردم است. استفاده از آن نوعی رفتار مدرن به شمار می‌رود.

پیامدهای احتمالی

از جمله تأثیراتی که تکنولوژی بر روی روان انسان‌ها می‌گذارد هدایت کردن است. تکنولوژی قدرت هدایت ذهن را دارد. برای مثال شبکه‌های اجتماعی با خبرپراکنی و انفجار اطلاعات در این زمینه مؤثر هستند. از جمله تأثیرات هدایت ذهنی تغییر دیدگاه‌هاست. دیدگاه و عقاید انسان‌ها با تکنولوژی قابل تغییر است. این امر باعث ایجاد نوعی فیدبک در ذهن می‌شود که قوه شکاک بودن فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فرد که می‌بیند بعضی از عقاید و تفکرات وی در تضاد با عقاید جدید است به این فکر می‌کند که آیا ممکن است سایر عقاید من نیز با عقاید فعلی در تضاد باشند. انسان‌های مختلف به این حالت ذهنی دو گونه پاسخ می‌دهند؛ اول انسان‌هایی که قوی‌النفس و زیرک هستند، در مقام مقایسه برمی‌آیند و عقاید خود را با عقایدی که به علت مدرنیته در حال شکل گرفتن هستند مقایسه می‌کنند. پاسخ آنها به این شکل است که یا با تحقیق و تفحص درمی‌یابند که عقاید قبلی آنها اشتباه بوده پس به اصلاح آن روی می‌آورند یا اینکه می‌بینند عقاید جدید، تفکراتی اشتباه و مضر هستند (چرا که همیشه مدرنیته تفکر صحیح ندارد) پس علاوه بر مراقبت از عقاید قبلی خود سعی در استفاده از جنبه‌های مثبت مدرنیته می‌کنند.
اما برعکس انسان‌های سست عنصر به سرعت تحت تأثیر این عقاید بدعی (چه درست چه غلط) قرار می‌گیرند و تبدیل به آدم دیگری می‌شوند.[/vc_column_text][mk_image src=”http://www.omidanhozoor.com/wp-content/uploads/2019/01/unnamed-file-41.jpg” image_size=”full” align=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1548833111920{margin-bottom: 0px !important;}”]تنبلی: دیگر اثر تکنولوژی حاصل از مدرنیته یک نوع بیماری روانی به نام تنبلی است. تکنولوژی کارها را راحت کرده و بسیاری از پیش‌نیازهای فعالیت‌ها را به طور پیش‌فرض برطرف کرده. برای مثال اگر قبلاً تحقیق و تفحص در منابع علمی و مطالعه کتب برای فرایندهای تحقیق نیاز بود، امروزه ما با چند کلیک ساده به مقصود خود می‌رسیم. این امر موجب بروز تنبلی ذهنی و پس از مدتی تنبلی جسمی می‌شود.
پیامدهای مثبتی نیز برای تکنولوژی می‌توان برشمرد که تأثیرات مثبتی بر روان انسان‌ها می‌گذارد؛ حس امنیت.، حس اعتماد، افزایش دانش و آگاهی و همچنین آلایش و پیرایش عقاید پوسیده و کهنه و رشد اخلاقی فرد و همچنین بروز اعتماد به نفس و عزت نفس از جمله این پیامدهای مثبت است. نکته قابل توجه البته اینجاست که این پیامدها به صورت چرخ‌دهنده‌هایی هستند که اثرگذارند و بروز هر یک باعث بروز دیگری می‌شود.
روشن‌فکری: مدرنیته همان‌جور که تعریف شد دیدی تازه و نو به انسان در زمینه‌های مختلف می‌دهد. روشن‌فکری در واقع فرزند مدرنیته است و به نوعی، یک سبک زندگی جدید و یکی از انواع رفتارهای حاصل از مدرنیته است که به طور قطع تأثیرات روانشناختی بر انسان خواهد داشت.

پیامدها

افراط: روشن‌فکری گاهی باعث بروز رفتارهای افراطی در فرد می‌شود. فرد به شدت سنت‌گریز می‌شود و از عمد رفتارهایی انجام می‌دهد که برخلاف سنت‌هاست. قاعدتاً بروز این رفتار باعث مشکلات روحی فرد از جمله تنهایی می‌شود. چرا که این افراط فرد را تبدیل به شخصی می‌کند که با بقیه فرق دارد. رفتارهایی دارد که مورد قبول همه نیست در نتیجه در تنهایی فرو می‌رود.
عقده: گاهی اوقات بعضی‌ها دوست دارند سوار جریان مدرنیته و روشن‌فکری شوند فقط به این دلیل که عنوان انسان مدرن و روشن‌فکر را کسب کنند. این افراد به مرور دچار اختلال شخصیت می‌شوند چرا که دست به کارهایی می‌زنند و حرف‌هایی را تکرار می‌کنند که در قاموس عقاید حقیقی و باورهای اصلی وی نیست و فقط به آنها تظاهر می‌کند.[/vc_column_text][mk_image src=”http://www.omidanhozoor.com/wp-content/uploads/2019/01/unnamed-file-42.jpg” image_size=”full” align=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1548833204720{margin-bottom: 0px !important;}”]

نتیجه‌گیری

ما به بررسی دو رفتار عمده حاصل مدرنیته پرداختیم. باقی رفتارها به صورت مستقیم و غیرمستقیم زیرشاخه این مسائل هستند و دیدیم که رفتارهای حاصل از مدرنیته نه تنها جنبه‌های مثبت دارند بلکه جنبه‌های منفی نیز دارند که بی‌توجهی به آنها اثرات روحی و روانی ناگواری بر انسان می‌گذارد . به بیان دیگر جنبه‌های منفی مدرنیته حائز اهمیت‌تر است زیرا مدرنیته به عنوان یک جریان جدید اگر پیامد مثبتی داشته باشد جنبه اصلاحی دارد اما پیامدهای منفی کاملاً تخریبی هستند و می‌توانند فرد را به انحطاط بکشانند.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]